Ора? пішінді жасушалы? анемия

Ора? пішінді жасушалы? анемия thumbnail

Орақтәрізді жасушалы анемия – тұқым қуалайтын глобин синтезінің бұзылыстарына байланысты оттегі беретін глобин ерігіштігінің төмендеу салдарынан эритроциттер пішіні орақ тәріздес өзгеруімен жүретін дерт.

Патогенезі[өңдеу]

Орақтәрізді эритроциттердің пайда болуы қан тұтқырлығының жоғарылауына, қан ағысының баяулауына және капиллиярда қан іркілуіне алып келеді. Қан іркілісі гипоксияны туындатып, эритроциттердің орақ тәрізді өзгеруінің тереңдеуіне себепкер болады.
Гемоглобин S концентрациясы өте жоғары эритроциттерде оттегінің парциалды қысымы 60 мм с.б. төмендегенде олар орақ тәрізді өзгерсе, гемоглобин S концентрациясы 25-50 % болған жағдайда оттегінің парциалды қысымы 10 мм с.б. жеткенде ғана олар орақ тәрізді өзгереді екен.

Клиникалық көрінісі[өңдеу]

Орақтәрізді жасушалы анемия өте ауыр өтеді. Басым көпшілік жағдайда сәби 5 айлық жасқа жеткенде табан, тізе буындарының ісініп, ауырсынуымен жүретін алғашқы гемолиздік кризі байқалады. Бұл криздер көбінесе инфекция барысында өтеді және өте ауыр ағымда жүреді. Бастапқы кезде дене қызуының жоғарылауы, қалтырауы, гемоглобинурия, үдемелі анемия табылса, кейін көзге көрінетін сілемей қабықтары мен тері жамылғылары сарғыштанады, қан сарысуында билирубиннің бос фракциясы, несепте уробилин және нәжісте стеркобилин артады.

Аяқтарының ісінуі негізінен тамырлардың тромбозы мен қабыну үрдісіне байланысты дамиды. Сан мен иық сүйек бастарының асептикалық некроздары кездесуі мүмкін, олар клиникада зақымданған жердің жұмсақ тіндерінің ісуімен (домбығуымен), азапты ауырсынуымен көрінеді. Өкпе, көкбауыр, бауыр, бүйрек, бас миының және басқа мүшелердің инфаркттары, бауыр тамырлары мен іш пердесі капиллиярларының тромбоздары байқалады. Науқастарда астеникалық дене бітім, жүдеу, аяқ пен қолдарында трофикалық жаралар, өт қалтасында пигментті тастар табылады. Кейбір ауруларда мұнара бас, іш көлемін үлкейтетін гепато- мен спленомегалия, омыртқа жотасының кеуде бөлімінде кифоз немесе бел бөлімінде лордоз тән.
Орақтәрізді жасушалы анемия балалық пен жасөспірім шақта жеңіл дәрежеде өтеді. Осы дертпен зардап шегетін әйелдерде етеккірі кеш басталады, өзінен-өзі түсік тастау мен уақытысынан бұрын босану жиі кездеседі, жүктілік кейде бас миының қан айналымының бұзылыстарымен, жүрек жетіспеушілігімен және т.б. асқынуы мүмкін.

Зертханалық және құрал-саймандық зерттеулері[өңдеу]

Гемограммада нормохромды, сирек гипохромды анемия, ретикулоцитоз, миелоциттерге дейін ығысқан лейкоцитоз, анизоцитоз, пойкилоцитоз, анизохромия мен эритроциттердің базофильді пунктациясы, жиі нысаны тәрізді эритроциттер мен нормобластар көрінеді. Қан жұғындысында орақтәрізді жасушалар сирек табылады.

Таңбалы Cr55 сынағында эритроциттердің өмір сүру уақыты қысқарады.

Сүйек миында эритро-, нормобластық өскіншенің кеңейгені анықталады. Апластикалық криздер кездесуі мүмкін.

Рентген суретте остеопороз, дерттің соңғы кезеңдерінде қыртыс қабатының қалыңдауымен жүретін остеосклероз анықталады.

Орақтәрізді жасушалы анемияның диагноздық критерийлері:

• анемия тұқым қуалайды және науқастар белгілі бір этникалық топтың өкілдері (Жерорта теңіз жағалауы, Орта Азия, Кавказ, Африка халықтары);

• ретикулоцитозбен, нормобластозбен жүретін нормохромды анемия, ЭТЖ баяулауы;

Орақтәрізді жасушалы гемолиздік анемия:а – гетерозиготтық; б – гомозиготтық түрі

• қанда орақтәрізді эритроциттердің (дрепаноциттер) табылуы; Орақ тәрізді эритроциттерді анықтау үшін натрий бисульфат сынамасын және саусаққа бұранда (жіп) салып барып қан алады;

• коньюгирленбеген гипербилирубинемиямен жүретін сарғаю;

• өкпе, бүйрек, миокард, жүйке жүйесі, асқазан жарасының рецидивті зақымдануларының клиникалық көріністері;

• гемолиздік, апластикалық, тромбоздық, абдоминальдық криздердің дамуы;

• эритроциттердің осмостық тұрақтылығының жоғарылауы;

• гемоглобиннің электрофарезінде Hb S анықталуы.

Емі[өңдеу]

Орақтәрізді жасушалы анемияның емдік шаралары:

• дегидрадатация мен гипоксияның алдын алу, себебі осы күйлер дерттің өршуіне алып келеді;

• 3 айдан 5 жасқа дейінгі балаларда инфекциялық асқынуларды антибиотиктермен алдын алу. Ересек науқастарда алдын алу мақсатымен антибиотиктер қабылдау ешқандай нәтиже бермейді;

• жуылған не мұздатылған эритроциттерді құю (негізгі емдеу әдісі);

• гемолиз болғанда фолий қышқылын 1 мг күніне 1 реттен тағайындалады.[1]

Дереккөздер[өңдеу]

  1. ↑ “ҚАН АУРУЛАРЫ”, Байжанова К. Т., Бекмурзаева Э.Қ., оқу құралы, Шымкент 2010

Источник

B) фенилкетонурия

C) муковисцидоз

D) Даун синдромы

E) гемофилия

$$$ 144

Орақ пішінді анемия кезінде қалыпты гемоглобиннің β-тізбегінде алтыншы орында глутамин қышқылының орнына қандай аминқышқыл енетінін көрсетіңіз

A) пролин

B) глутамин

C) глицин

D) цистеин

E) валин

$$$ 145

Орақ пішінді анемияның аллелі бойынша гетерозиготалы адамдар қандай ауруға төзімді болып келетінін анықтаңыз

A) дифтерияға

B) сіреспеге

C) қызамыққа

D) безгекке

E) паратитке

$$$ 146

Геннің жабайы түрінен жаңа күйге мутациялануын қалай атайтынын көрсетіңіз

A) бейтарап

B) пайдалы

C) зиянды

D) нонсенс-мутация

E) тура

$$$ 147

Кодондардың мәнін өзгертпейтін нуклеотидтердің алмасуы қандай мутация деп аталатынын анықтаңыз

A) үнсіз

B) пайдалы

C) зиянды

D) нонсенс-мутация

E) бейтарап

$$$ 148

Мутант күйден жабайыға қалпына келуін қалай атайтынын көрсетіңіз

A) бейтарап мутация

B) зиянды

C) жалған реверсия

D) кері мутация

E) трансверсия

$$$ 149

Бастапқы генетикалық құрылымды қалыптастыратын мутация қалай аталатынын анықтаңыз

A) жалған реверсия

B) бейтарап

C) шынайы реверсия

D) үнсіз

E) тура

$$$ 150

Егер кері мутация геннің басқа бөлігінде немесе тіпті басқа генде жүрсе, оны қалай атайтынын анықтаңыз

A)жалған реверсия

B) бейтарап

C) шынайы реверсия

D) үнсіз

E) тура

$$$ 151

Түзетін аминқышқылына байланысты мутацияларды қандай түрлерге бөлуге болатынын көрсетіңіз

A) үнсіз

B) кері және тура

C) генішілік және генаралық

D) трансверсия

E) жалған және шынайы реверсия

F) бейтарап

G) миссенс-мутация

H) транзиция

$$$ 152

Егер мутация нәтижесінде туыстас аминқышқыл түзілсе, онда оны қалай атайтынын анықтаңыз

A) жалған реверсия

B) бейтарап

C) шынайы реверсия

D) үнсіз

E) тура

$$$ 153

Мағыналы мутациялар қалай аталатынын анықтаңыз

A) үнсіз

B) пайдалы

C) миссенс-мутация

D) нонсенс-мутация

E) бейтарап

$$$ 154

Нәтижесінде кодон-терминатор түзілетін және де ақуыздың түзілуінің уақытынан ерте тоқтауына әкелетін мутация қалай аталатынын көрсетіңіз

Читайте также:  В анализе крови при анемии наблюдается

A) үнсіз

B) пайдалы

C) миссенс-мутация

D) нонсенс-мутация

E) бейтарап

$$$ 155

Нонсенс-мутация ненің түзілуіне әкеліп соғатынын көрсетіңіз

A) мүлде басқа аминқышқылдың

B) кодон-терминатордың

C) туыстас аминқышқылдың

D) дәл сол аминқышқылдың

E) пролиннің

$$$ 156

Миссенс-мутация ненің түзілуіне әкеліп соғатынын көрсетіңіз

A) мүлде басқа аминқышқылдың

B) кодон-терминатордың

C) туыстас аминқышқылдың

D) дәл сол аминқышқылдың

E) пролиннің

$$$ 157

Үнсіз мутация нәтижесінде не түзілетінін анықтаңыз

A) мүлде басқа аминқышқыл

B) кодон-терминатор

C) туыстас аминқышқыл

D) дәл сол аминқышқыл

E) пролин

$$$ 158

Бейтарап мутация нәтижесінде не түзілетінін анықтаңыз

A) мүлде басқа аминқышқыл

B) кодон-терминатор

C) туыстас аминқышқыл

D) дәл сол аминқышқыл

E) пролин

$$$ 159

Мутацияны тудыратын факторлар қалай аталатынын көрсетіңіз

A)мутагендер

B) мутондар

C) репликондар

D) амплификондар

E) кодондар

$$$ 160

Мутагенді факторлардың түрлері

A) механикалық

B) физикалық

C) химиялық

D) биологиялық

E) радиациялық

$$$ 161

Иондаушы сәулелер мутагендердің қай түріне жататынын көрсетіңіз

A) механикалық

B) биологиялық

C) радиациялық

D) физикалық

E) химиялық

$$$ 162

Кез келген атомның электрондарын ұшырататын сәулелерді атаңыз

A) ультракүлгін

B) иондаушы

C) инфрақызыл

D) күлгін

E) қызыл

$$$ 163

Ултракүлгін сәулелер мутагендердің қай түріне жататынын көрсетіңіз

A) физикалық

B) биологиялық

C) радиациялық

D) механикалық

E) химиялық

$$$ 164

Сәулеленуге ұшыраған адамдардың топтарына жатпайтынынды атаңыз

A) диагностикалау барысында рентген сәулелеріне ұшырағандар

B) компьютерлерді қолданатындар

C) сәулелендіру емін алып жүргендер

D) атом реакторларындағы аварияда немесе атом бомбаларын жаруда кездейсоқ сәулеленгендер

E) кәсіби іс-әрекеттері сәулеленумен байланысты адамдар

$$$ 165

Иондаушы сәулелерге жатпайтынынды көрсетіңіз

A) рентген сәулелері

B) γ – сәулелер

C) ультракүлгін сәулелер

D) α – сәулелер бинарлы

E) нейтрондар

$$$ 166

Иондаушы сәулелер нені тудыруы мүмкін

A) хромосомалардың үзілуін

B) трансверсияны

C) транзицияны

D) реверсияны

E) центромераның активациясын

$$$ 167

Иондаушы сәулелер нені тудыруы мүмкін

A) центромераның инактивациясын

B) трансверсияны

C) транзицияны

D) реверсияны

Дата добавления: 2017-02-25; просмотров: 1029 | Нарушение авторских прав | Изречения для студентов

Читайте также:

Рекомендуемый контект:

Поиск на сайте:

© 2015-2020 lektsii.org – Контакты – Последнее добавление

Источник

Анемия (гр. αναιμία, қан аздығы) ауырған адамның қаны «сұйылып» кетеді, бұл аурудың сипаты ағза қан деңгейін қалыпқа келтіріп үлгергенше қанның азайып немесе жойыла бастауымен байланысты айқындалады. Үлкен жарақаттар алғанда, аузы ашылып кеткен асқазан жарасы, іш сүзегі (дизентерия) негізіндегі қанның тоқтамауы адамды анемия ауруына шалдықтыруы мүмкін. Қанның қызыл түйіршіктерін жойып жіберетін безгек (малярия) ауруы да анемия дертін қоздырушы болып табылады. Күнделікті тамақ рационында темір құрамдас заттардың болмауы да осы ауруды қоздырып, ушықтыра түседі.

Әйелдердегі анемия дертін қоздыруға етеккір келген кезде немесе дұрыс тамақтанбай ағзасы әлсіреген әйелден босанған кезде тоқтамай аққан қанның да тигізер салдары бар. Әсіресе анемияның ауыр түрімен құрсағындағы баласына керекті қосымша қан мөлшерін қамтамасыз етуге тиісті жүкті әйелдер ауыруы мүмкін.

Балаларда анемия олардың ішетін тамағында темір құрамдас заттардың жетіспеушілігінен де және оларды 6 айлығынан кейін қосымша тамақтандырмағандықтан да болады. Көбіне жас балалардағы анемия себептерін олардың нематодты (паразит) құрттарды жұқтыруы созылмалы іш өту және іш сүзегімен ауыруы туындатады.

Анемияның белгілері[өңдеу]

  • Терінің бозарып, қуарып өңі қашады
  • Қабақ үсті терісінің өңі кетіп, бозарады:
  • Тіс қызыл еті қаны қашып ағарады.
  • Тырнақ ағарып кетеді, әлсіздену, тез шаршау пайда болады
  • Анемияның ауыр түрінде бет-аяқ ісініп, жүрек соғысы жиілейді, демігу пайда болуы мүмкін.
  • Топырақ, бор жеуге әуес балалар мен әйелдер әдетте анемия зардабын шегеді.

Анемияны емдеу және одан сақтану шаралары[өңдеу]

Құрамы темірге бай тағамдармен тамақтаныңыз. Ет, балық және тауық еті құрамында темір мөлшері көп. Көкбұршақ, асбұршақ, жасымық (чечевица), қанық жасыл жапырақты көкөністерде де темір бар. Сондай-ақ асты темір қазан, құтыларға пісіргеннің пайдасы зор. Организмнің темірді сіңіріп қабылдауы үшін негізгі тағамға қоса көкөніс пен жеміс-жидек жеген дұрыс, кофе мен шәйді тамақтанып болғаннан соң ішу керек.

  • Анемияның қалыпты және ауыр түрімен ауырғанда темір қоспалы дәрі-дәрмек қабылдау қажет (темір сульфаты таблеткалары). Бұны, әсіресе, анемиямен зардап шегетін жүкті әйелдер ішуі керек. Анемияның барлық түрінде де темір сульфаты таблеткалары бауыр экстракты мен В12 витаминіне қарағанда анағұрлым пайдалырақ. Темір қоспалы дәріні әдетте ектіру арқылы емес, таблетка түрінде қабылдайды, өйткені ине салғызу қанша дегенмен қауіпті және әсер ету күші жағынан да ішетін дәріден артықшылығы жоқ
  • Егер анемия іш сүзегі (іштен қан өту) салдарынан нематода жұққаннан, безгек зардабынан пайда болса, онда адамды анемиямен ауыруға себеп болған осы аурулардан емдеу керек.
  • Анемия ауыр формаға ауысып, ем қонбаған жағдайда уақыт оздырмай дәрігерге көрінген жөн. Бұл әсіресе жүкті әйелдерге қатысты.

Әйелдер арасында анемиямен ауыратындары көп. Мұндай сырқатпен ауырған әйелдерде түсік тастау және босанған кезде қатты қансырау қаупі зор. Әйелдердің темір қоспасы көп тағамдарды мүмкіндігінше көбірек ішіп-жегені дурыс, әсіресе жүкті кезінде дұрыс, жақсы тамақтануға мән бергендері жөн. Жүктіліктің арасына 2-3 жыл уақыт салу әйелге күш жинап, денсаулығын нығайтып алуға мүмкіндік туғызады.[1][2]

Дереккөздер[өңдеу]

  1. ↑ Патологиялық анотомия терминдерінің орысша – латынша – қазақша түсініктеме сөздігі.- Ақтөбе. ISBN 9965-437-40-8
  2. ↑ Шаңырақ : Үй-тұрмыстық энциклопедиясы. Алматы : Қаз.Сов.энцикл.Бас ред., 1990 ISBN 5-89800-008-9
  • Вернер, Дэвид. Халыққа медициналық жәрдем көрсету жөніндегі (Анықтамалық). Қазақ тіліне аударғандар: Айымбетов М, Бермаханов А.—Алматы: “Демалыс”, “Қазақстан”, 1994— 506 бет.
Читайте также:  Уход за пациентами при железодефицитной анемии

ISBN 5-615-01453-9

Осы кітаптың кез келген бөлігін коммерциялық емес мақсатта көшіруге және таратуға басып шығарушылар арнайы рұқсат берген. Сол үшін оларға көп-көп рақмет!

Источник

Анемия немесе қаназдық термині барлығына белгілі, бірақ патологияның нақты себебін, даму механизмі мен негізгі емдеу ұстанымын барлығы біле бермейді. Гемоглобин концентрациясының төмендеуі ағзадағы белгілі бір бұзылысты көрсетеді және диагностика кезінде оны міндетті түрде тексереді, емдеу схемасын таңдау мен алдағы болжам осыған байланысты болады.

Анемия термині нені білдіреді

Анемия – гемоглобин концентрациясының төмендеуімен және көпшілік жағдайда бір уақытта эритроциттің де төмендеуімен сипатталатын патология.  Анемия өзіндік ауруға жатпайды, бұл адам ағзасында қандайда –бір болып жатқан ақаудың белгісі болып саналады. Анемияның негізгі себебін анықтау – диагностиканың басты тапсырмасы, себебін дұрыс анықтағаннан кейін емдеу тез және сөзсіз нәтижеге жеткізеді. Гемоглобиннің төмендеуін қарапайым қан анализін анықтауға мүмкіндік береді, соған қарап дәрігер қосымша зерттеулер тағайындауы мүмкін.

МКБ 10 бойынша ауру анемияның түріне байланысты болады. МКБ D64.9 – анемия тұрақты емес, диагностикадан кейін өзгеруі мүмкін.Анемия газ алмасуды өзгертеді – эритроциттің оттегін тасымалдауы төмендейді және бұл тіннің оттегімен қамтамас кезінде анық көрінеді. Соның нәтижесінде ішкі тепе-теңдіктің және ішкі мүшелер қызметінің ақауы туындайды, бұл сылбырлықпен, күштің болмауымен, ашуланғыштықпен, тұрақты ұйқы келуімен, шаш, тері, тырнақтардың нашарлауымен көрінеді.

Классификация

Медицина тәжірибесінде анемияның бірнеше классификациясы қолданылады.

Түстік көрсеткіш бойынша

Түстік көрсеткіш (ТК) – гемоглобиннің қаншалықты эритроцитпен қаныққандығын көрсететін ерекше бірлік. Қалыпты мөлшері 0,86—1,1 құрайды. ТК бойынша ажыратылады:

  • Гипохромды анемия – ТК 0, 8 төмен;
  • Нормохромды анемия. Көрсеткіш қалыптыдан ауытқымайды;
  • Гиперхромды анемия. ТК жоғарылаған жаққа ауытқиды.

Даму механизмі бойынша анемия болуы мүмкін:

  • Қан жоғалту салдарынан;
  • Қан түзілудің бұзылысынан, темір тапшылықты, фолий тапшылықты, апластикалық анемиялар;
  • Тұқым қуалаушылық бұзылыстарынан немесе аутоиммунды процесстерден болатын, эритроциттердің патологиялық бұзылысы салдарынан.

Морфологиялық белгісі бойынша

Қанды зерттеу процессінде эритроциттің тек саны ғана емес, соған қоса олардың өлшемдері де ескеріледі, қалыпты олардың өлшемі 7,2 -ден 8,0 микрометрге(мкм) дейін болады.

Эритроциттердің өлшемінің кішіреюі жиі темір тапшылықты анемия кезінде болады, ал постгеморрагиялық анемия кезінде өлшемі қалыпты болады. Ағзадағы фолий қышқылының немесе В12 дәруменінің жеткіліксіздігінен туындаған анемия кезінде қызыл денешіктердің диаметрі үлкен болады.

Регенерация(қалпына келу) процессіне сүйек кемігінің деңгейі бойынша

Эритроциттер қызыл сүйек кемігінде  пайда болып, қалыптасады. Эритроциттердің ізашарлары ретикулоциттер болып саналады, қандағы қалыпты мөлшері барлық эритроциттердің 1,2 % – нан артық болмауы керек. Ретикулоциттердің мөлшеріне байланысты анемияның келесі түрлерін ажыратады:

  • Регенераторлық. Ретикулоциттер5-2 % шамасында;
  • Гипорегенераторлық. Ретикулоциттер 0,5 % -ға дейін, регенерациялық қабілетінің төмендегенін көрсетеді;
  • Гиперрегенераторлық. Ретикулоциттер 2 %-дан жоғары болады;
  • Апластикалық. Бұл түрінде ретикулоциттер2 %-дан аспайды, яғни регенерациялық процесстің бірден басылғандығын көрсетеді.
  • Темір тапшылықты анемия. Себебі – көп мөлшерде қан жоғалтудан кейін немесе микроағзаның жеткіліксіз түсуінен туындаған темірдің жеткіліксіздігі болып табылады. Жүкті әйелдерде жиі осы темір тапшылықты анемия болады. Парорексия дамуы мүмкін – ерекше өнімдерді – қағаз, мұз, құмды жеуге деген патологиялық тілегі. Науқастардың тырнақтары сынғыш болатындығы және ерін бұрыштарында жіктердің болуы байқалады;
  • Гемолитикалық анемия. Эритроциттердің гемолизімен сипатталады, яғни кейбір улардың әсерінен, төмен температурадан, аутоиммунды процесстерден, стресстерден болды. Жалпы белгілерден бөлек, іштегі қатты ауырсыну сезімі, қызылиекте көк түсті сызықтардың пайда болуы мүмкін;
  • Пернициозды. В12 дәруменінің жедел жеткіліксіздігі кезінде туындайды. Қаназдықтың бұндай түрі көбінесе паразитарлы ауруларда, АІЖ жүйесінің патологияларында, жасы ұлғайған адамдарда анықталады;
  • Орақ жасушалы. Тұқым қуалау жолымен беріледі. Орақ пішіндегі эритроциттер тамырларда нашар қозғалғандықтан тіннің созылмалы гипоксиясын шақырады. Клиникалық көріністерінде ең алдымен әлсіздік, буындардағы ұстама түріндегі шаншып ауыру сезімі көрінеді;
  • Апластикалық анемия. Сүйек кемігіне жағымсыз әсерлердің салдарынан туындайды, мысалы сәулелену кезінде;
  • Сфероцитарлы. Бұл да тұқым қуалайтын патология болып саналады. Қалыптыда эритроциттердің екі жағы да шығыңқы болады, ал сфероцитарлы анемия кезінде олар дөңгеленіп, тек қозғалуына ғана кедергі жасап қоймай, соған қоса көкбауырда тез бұзылуына алып келеді. Анемияның бұл түрінде жиі өт жолдарында тастардың түзілуімен жүреді.

Жүкті әйелдердегі анемия ұрық пен плацентаның дұрыс қалыптасуы үшін қажет болғандықтан, ағзаның темірге қажеттілігі артуы салдарынан туындайды. Жүктілік кезіндегі гемоглобиннің төмендеуі ұрықтағы гипоксияның (тіндерге оттегінің жеткіліксіз түсуінен туындайтын патологиялық бұзылыс), өзін нашар сезінудің, уақытынан бұрын босанудың себебі болуы мүмкін. Анемия кезінде құрсақ ішілік және босанудан кейінгі инфекциялардың даму қаупі артады.

Себептері

Анемияның жалпы себептері болып саналады:

  • Қан жоғалту. Патологиялық қан жоғалтумен шақырылады;
  • Әйелдерде менструацияның көп мөлшерде болуы және бірнеше ауыр босанулар;
  • Жарақаттар;
  • Көп қан жоғалтумен өтетін операциялар;
  • Жиі АІЖ жүйесінің ойық жаралық зақымданулары, геморрой, ісік;
  • Эритроциттердің жеткіліксіз түзілуі немесе олардың зақымдануы оған ықпал етуі мүмкін;
  • Дұрыс емес тамақтану және тамақтану режимін сақтамау;
  • Қатаң емдәмдер;
  • Гиповитаминоз – дәрумендердің (В12, фолий қышқылы), темірдің жеткіліксіздігі;
  • Аскорбин қышқылының мөлшерден артық болуы. Ағзада С дәруменінің артық жиналуы В12 дәруменінің сіңірілуін бұзады;
  • Құрамында кофеин болатын сусындарды шектен тыс ішу;
  • Тұрақты және ауыр физикалық жүктемелер;
  • Спирттік сусындар мен темекіні шектен тыс тұтыну;
  • Жүктілік;
  • Ас қорыту мүшелерінің аурулары, ревматоидты артрит, қызыл шиқан, бүйректің күрделі аурулары, гипотиреоз, ВИЧ;
  • Ішектің немесе асқазанның бір бөлігін алып тастау;
  • Тұқым қуалаушылық. Орақ жасушалы анемия эритроциттердің орақ пішінді болуына алып келетін генетикалық дефект салдарынан дамиды. Қызыл денешіктердің бұндай пішіні жіңішке қан тамырларынан қалыпты өтуіне және оттегі молекулаларының тасымалдануына кедергі жасайды.  
  • Қан жасушаларының жеткіліксіз мөлшері, олардың төмендеуі химиотерапияда, инфекционды ауруларда, жұлынның жарақаттары кезінде болады.
Читайте также:  Классификация анемии по степени тяжести у новорожденных

Эритроциттердің бұзылысы. Себептері:

  • Сірке қышқылынан, қорғасыннан, медикаменттерден, жыланның уынан, өрмекшілерден улану;
  • Паразитарлы аурулар;
  • Созылмалы стресстер;
  • Күйік аурулары;
  • Артериалды гипертензия;
  • Бауырдың дисфункциясы, соның ішінде цирроз;
  • Лимфолейкоз;
  • Онкология.

Ұзақ ағымды және емделмеген анемия иммунитеттің төмендеуінің, миокардиодистрофияның, жүрек жеткіліксіздігінің, көкбауырдың және бауырдың ұлғаюының, неврологиялық бұзылыстардың себебі болып табылады.

Балалардағы қаназдық физикалық және ақыл естің дамуының тежелуіне алып келуі мүмкін, күрделі асқынулармен өтетін суық тию мен инфекционды аурулардың даму қаупін арттырады.       

Симптомдары

Анемияның симптомдары қаназдықтың түрімен анықталады, дегенмен патологияның жалпы белгілері болып саналады:

  • Жұмыс істеу қабілеттілігін бұзатын айқын әлсіздік пен шаршағыштық;
  • Ашушаңдық;
  • Күндізгі уақыттардағы ұйқышылдық;
  • Бастың ауруы, әлсін-әлсін бас айналулар, көздің қарауытуы;
  • Сәл ғана физикалық жүктемеден кейін туындайтын ентігу;
  • Сарғыштанумен терінің бозаруы;
  • Геофагия – борға деген патологиялық дәмдік құштарлық;
  • Құлақтағы бөгде шулар;
  • Тері қатпары құрылымының өзгеруі – денедегі құрғақ қабыршықты аймақтардың пайда болуы, шаштың сынғыштығы мен түсуі, тырнақ бетінің қатпарлануы;
  • Бұлшық еттердегі әлсіздік.

Балалардағы анемияны жылаңқы болуы, физикалық жүктемеден кейінгі тез шаршағыштық, ерін бұрыштарындағы ауыздықтар, жиі ЖРВИ-ің дамуы, ішек инфекциялары, энурез, терең емес, сергек ұйқы көрсетуі мүмкін. Бір жасқа дейінгі балалар артық метеоризмнен, жиі құсудан зардап шегуі мүмкін.

Анемияның үш деңгейін ажыратады:

  • Бірінші деңгейінде гемоглобин 100 г/л-ге дейін төмендейді. Бұзылыстың айқын белгілері болмайды және патология жиі қан анализінде анықталады;
  • Орташа ауырлық деңгейі –гемоглобиннің 80 г/л-ге дейін төмендеуі болады. Жалпы шаршағыштық, жиі бас айналулар және қаназдықты, басқа да симптомдары көрінеді;
  • Үшінші ауыр деңгейінде қандағы гемоглобин мөлшері 70 г/л-ден төмен болады. Жалпы симптомдардан бөлек, ауырсынулармен, шалыс соғулармен көрінетін жүрек қызметінің бұзылысы анықталады.

Эритроциттердің әлсін төмендеуі кезінде қан денешіктерінің деңгейін қалпына келтіруге жиі құрамы темірге бай тағамдардан тұратын диетатерапия көмектеседі. Басқа жағдайларда сәйкес  емдік терапия қажет болады.

Диагностикасы

Анемияның диагностикасы қан анализіне негізделеді. Жалпы анализде гемоглобин мен эритроциттердің мөлшерін, ретикулоциттердің пайыздық құрамын, ал биохимиялық қан анализінде — темірдің деңгейі анықталады. Зертханалық диагностика нәтижерінен бөлек, анемияның негізгі себебін анықтау үшін, науқасқа тағы да зерттеулер тізімі тағайындайды.

Емі

Егер бұзылыстың себебі анықталмаса, гемоглобинді тұрақты көтеру мүмкін емес. Сондықтан да ем анемияның бірінші себебіне байланысты тағайындалады. Жалпы қаназдықтың кешенді емі төрт бөлімнен тұрады:

  • Түріне және даму механизміне байланысты анемияның емі;
  • Диетотерапия;
  • Витаминді-минералды кешендерді ішу;
  • Анемияны туындатқан біріншілік ауруларды емдеу.

Темір тапшылықты анемия кезінде темір препараттарын курстық қабылдау тағайындалады. Фолий қышқылының және В12 дәруменінің жеткіліксіздігінен туындаған анемия кезінде, оларды арнайы дәрілермен толтыруды қажет етеді. Апластикалық анемия кезінде гормондармен, иммуномодуляторлармен емдеу қажет болады, ал ауыр жағдайларда сүйек кемігінің трансплантациясы жүргізіледі.

Ағзадағы темір деңгейін арттыруға етті жеткілікті тұтыну, еттен дайындалған сорпа, малдың бауыры, анар, алма, жаңғақ, жасыл көкеністер, теңіз орамжапырағы, бал болатын диета көмектеседі. Тәттілерді, пеште пісірілген өнімдерді, кофеині болатын сусындарды, майларды, сүтті шектеу қажет.

Анемияның кешенді еміне қасиеттері бойынша теңдесіз емдік –профилактикалық өнім Ламифарэнді қосу қажет. Оның құрамында тек қанның көрсеткішін жақсартатын ғана емес, соған қоса анемияның алғашқы себебін жоюды қамтамасыз ететін тек табиғи өнімдер болады.

Ламифарэн

Ламифарэн – дайындау негізінде қиыршығыстық ангустат ламинариясын пайдаланатын, құрамында альгинат болатын, гель құрылымды дәрумендер кешені. Ламифарэн көптеген ауруларда көмектеседі, анемия кезінде кешенді пайдалану мүмкіндік береді  :

  • Қан түзуге қатысатын В12, фолий қышқылының, йодтың, темірдің және басқа да микроэлементтердің құрамын арттырады;
  • Ағзадан шлактарды, токсикалық байланыстарды, ауыр металл тұздарын шығарады;
  • АІЖ шырышты қабығының регенрация процессін күшейтеді, анемияның жиі себебі болатын ауруларда- ойық жаралы ауруларда, гастриттерде, геморройда, бауыр дисфункцияларында ас қорыту жүйесінің қызметін қалпына келтіреді;
  • Зат алмасу процессін реттейді;
  • Ағзаның жалпы қарсы тұру күшін арттырады;
  • Жалпы жағдайды тез жақсартады;
  • Зәр шығару жүйесінің қызметін реттейді. Анемия пиелонефриттің және басқа да бүйрек ауруларының салдары болуы мүмкін. Ламифарэнді курс бойынша ішу зәр шығару мүшелерінің қызметін реттейді;
  • Анемияны жоюға бағытталған емдік препараттардың әсерін күшейтеді.

Ламифарэннің тәжірибе жүзінде ешбір қарсы көрсетілімі жоқ, жақсы тасымалданады, тәбетті арттырады және негізгі қоректік заттардың сіңірілуін жақсартады.  Емдік-профилактикалық өнімді анемия кезінде ішу қысқа мерзімде қанның қалыпты жағдайын қалпына келтіруге көмектеседі.  

Ұсынымдар

Ламифарэнді анемияны емдеу процессі кезінде профилактикалық өнім ретінде ішуге болады. Кешенді ішу әсіресе, анемияның негізгі себебі болуы мүмкін жағдайлары немесе аурулары бар адамдарға қажет болып табылады.  Бұл яғни, АІЖ мүшелерінің аурулары, глисттік инвазиялар, иммунтапшылықты жағдайлар, гиповитаминоз, гипертензия жағдайлары. Темекі шегетін, спирттік сусындар ішетін, ауыр физикалық еңбекпен айналысатын адамдарға, Ламифарэнді курс бойынша ішуді ұсынады. Әйелдерге дәрумендер кешені көп мөлшердегі менструация және климакстық кезеңдерде қажет болады. Өнімнің табиғи құрамы операциядан, жарақаттардан, күюлерден, ауыр инфекциондық аурулардан кейінгі қайта қалпына келу уақытында пайдалы болып табылады.

Ламифарэн өнімін ішу ағзаның сенімді қорғанысын қамтамасыз етеді, көптеген аурулардың дамуының алдын алады және кез-келген жаста өзін керемет сезінуге мүмкіндік береді.

 

Источник